Na Ukrainie piłka nożna należy do jednego z bardziej popularnych sportów, a Dynamo Kijów i Szachtar Donieck to zespoły, które regularnie pojawiają się w Lidzie Mistrzów i znane są praktycznie na całym świecie. 20 maja 2009 po zwycięstwie po dogrywce 2:1 z Werderem Brema Szachtar Donieck jako ostatnia drużyna w historii zdobył puchar UEFA. Podobnie nie trzeba reklamować Andrija Szewczenki, wielokrotnego króla strzelców Ligi Mistrzów, ligi ukraińskiej i włoskiej. W Polsce zainteresowanie ligą ukraińską odżywa przy okazji spotkań naszych reprezentacji, bądź sukcesów polskich zawodników, jak to było na przykład w przypadku Mariusza Lewandowskiego i jego tryumfu z Szachtarem w pucharze UEFA. Wspólna organizacja Euro 2012 wywołuje aż nazbyt często temat ukraińskich stadionów, mniej jest jednak informacji o stanie samej piłki nożnej.
Liga
Ukraińska pierwsza liga do 1998 roku nazywana „Wyższa ligą” (Вища ліга), obecnie nosząca nazwę Premier Ligi (Прем'єр-ліга) w sezonie 2008/2009 liczyła 16 zespołów. Od początku istnienia ligi (czyli od 1992 roku, gdy rozegrano niepełny sezon) aż 13 razy triumfował Dynamo Kijów, 4 razy Szachtar Donieck, a raz (w 1992) Tawrija Symferopol. Obecnie, po lipcowych zamieszaniu związanym z decyzją sądu administracyjnego w Kijowie o likwidacji ligi (ze względu na olbrzymie luki prawne i formalne w statucie ligi i niezgodność z ukraińskim prawem) w 5 kolejce jak zwykle prowadzi Dynamo, a za nim Szachtar i Tawrija. Rozgrywki trwają, a ukraiński związek złożył 8 sierpnia apelację od wyroku. Trudno jednak sobie wyobrazić aby liga rzeczywiście została zlikwidowana, a przede wszystkim, jak chciałby sąd apelacyjny, żeby unieważnić wszystkie wyniki od 1996 roku (kiedy Wyższa Liga została oficjalnie zarejestrowane). Na Ukrainie rozgrywane są jeszcze mecze w ramach Pierwszej (20 zespołów) i Drugiej Ligi (34 drużyny w dwóch grupach) oraz okręgowej Lidze Amatorskiej.
Legenda - Mecz śmierci
Do jednej z najbardziej znanych i zarazem tragicznych punktów historii piłki nożnej na Ukrainie należy „Mecz śmierci”. 9 sierpnia 1942 roku w okupowanym przez Nazistów Kijowie odbył się mecz pomiędzy FC Start a zespołem Luftwaffe Flakelf. FC Start była drużyną złożoną z byłych piłkarzy Dynama i Lokomotywu Kijów, dopiero co wypuszczonych z niemieckiej niewoli. Założenie drużyny było możliwe dzięki wsparciu Josifa Kordika, właściciela piekarni, który zatrudnił piłkarzy w tym legendarnego bramkarza Mykołę Trusewycza. Drużyna szybko wygrała mecze organizowane przede wszystkim z żołnierzy sił okupacyjnych. Gdy 6 sierpnia 1942 ograła zespół Luftwaffe Niemcy poprosili o rewanż 9 sierpnia. Sędziował oficer SS, a zawodnicy ukraińscy zarówno przed meczem jak i w trakcie byli „kulturalnie” ostrzegani o konsekwencjach wygranej nad Niemcami. Mecz zakończył się wynikiem 6-1 i stał się prawdziwą demonstracją nastrojów antynazistowskich. Jedyny gol Flakelf został strzelony w czasie, gdy Trusewycz opatrywany był poza boiskiem po brutalnym ataku drużyny pilotów. Tydzień później piłkarze z FC Start zostali aresztowani przez Gestapo i wysłani do obozu koncentracyjnego w Babim Jarze. 4 w tym Trusewycza szybko rozstrzelano. Mimo, że na tą historię władza radziecka nie patrzyła przychylnym okiem pamięć o tych wydarzeniach przetrwała i obecnie pod stadionem Dynama można podziwiać pomnik pamięci zamordowanych piłkarzy, a w 1981 roku na kanwie tych wydarzeń powstała amerykańska superprodukcja z Sylwestrem Stallone „Ucieczka do zwycięstwa”. Drugoplanowe role zagrali m. in. Pele i legendarny zawodnik Legii Warszawa Kazimierz Deyna.
Polityka i Euro 2012
To co jednak obecnie kojarzy się z piłką nożną na Ukrainie to nie jej tragiczna historia, a wielka polityka i równie wielkie pieniądze. Właścicielami Dynama Kijów są bracia Surkisowie (związani blisko z byłym prezydentem Ukrainy Leonidem Kuczmą), Szachtar Donieck należy do jednego z najbogatszych Europejczyków Rinata Achmetowa, związanego z Partią Regionów, prezesem Dnipra Dniepropetrowska (drużyna lokująca się zwykle na 4 miejscu ligi, zaraz za „wielką trójką”) jest właściciel Prywat Banku Ihor Kołomojski. Wszyscy inwestują ogromne pieniądze w budowę stadionów na Euro 2012. W tym wyścigu odpadł już Kołomejski, po decyzji UEFA, że w Dniepropetrowsku nie będzie rozgrywanych meczy. Oskarżał on Hryhorija Surkisa, obecnego szefa Federacji Piłki Nożnej Ukrainy o lobbowanie przeciwko dniepropetrowskiemu stadionowi na rzecz Charkowa i jego właściciela Oleksandra Jarosławskiego, z którym Surkis pozostaje w bliskich kontaktach. Wydaje się, że wbrew popularnym ostatnio doniesieniom polskich mediów Ukraińcy przygotują się całkiem dobrze do mistrzostw, co wynika między innymi z rywalizacją pomiędzy oligarchami i związanym z rozgrywkami prestiżem.
Zbirna, czyli reprezentacja
Reprezentacja narodowa, popularnie nazywana „zbirną” notowana jest aktualnie na 19 miejscu światowego rankingu UEFA i tylko raz w swojej historii (od 1992 roku) brała udział w międzynarodowych turniejach – w 2006 roku na Mundialu w Niemczech doszła do ćwierćfinału, gdzie przegrała z Włochami, późniejszymi tryumfatorami mistrzostw. Trzy razy zbirna przegrywała mecze barażowe do Euro i Mundialu (w 1998, 2000 i 2002) i to mając w swoim składzie jednego z najlepszych piłkarzu świata – Andrija Szewczenkę. W eliminacjach do mistrzostw świata w 2010 roku w RPA reprezentacja Ukrainy znajduje się w 6 grupie i obecnie zajmuje 3 miejsce.
Zbirna do tej pory rozegrała 4 mecze z reprezentacją Polski, raz wygrała, raz zremisowała i 2 razy przegrała.
źródła
http://www.champion.com.ua
http://redlog.pl/2008/08/09/mecz-smierci-fc-start-vs-flakelf/
http://www.fpl.ua
http://ukrainiansoccer.net
Liga
Ukraińska pierwsza liga do 1998 roku nazywana „Wyższa ligą” (Вища ліга), obecnie nosząca nazwę Premier Ligi (Прем'єр-ліга) w sezonie 2008/2009 liczyła 16 zespołów. Od początku istnienia ligi (czyli od 1992 roku, gdy rozegrano niepełny sezon) aż 13 razy triumfował Dynamo Kijów, 4 razy Szachtar Donieck, a raz (w 1992) Tawrija Symferopol. Obecnie, po lipcowych zamieszaniu związanym z decyzją sądu administracyjnego w Kijowie o likwidacji ligi (ze względu na olbrzymie luki prawne i formalne w statucie ligi i niezgodność z ukraińskim prawem) w 5 kolejce jak zwykle prowadzi Dynamo, a za nim Szachtar i Tawrija. Rozgrywki trwają, a ukraiński związek złożył 8 sierpnia apelację od wyroku. Trudno jednak sobie wyobrazić aby liga rzeczywiście została zlikwidowana, a przede wszystkim, jak chciałby sąd apelacyjny, żeby unieważnić wszystkie wyniki od 1996 roku (kiedy Wyższa Liga została oficjalnie zarejestrowane). Na Ukrainie rozgrywane są jeszcze mecze w ramach Pierwszej (20 zespołów) i Drugiej Ligi (34 drużyny w dwóch grupach) oraz okręgowej Lidze Amatorskiej.
Legenda - Mecz śmierci
Do jednej z najbardziej znanych i zarazem tragicznych punktów historii piłki nożnej na Ukrainie należy „Mecz śmierci”. 9 sierpnia 1942 roku w okupowanym przez Nazistów Kijowie odbył się mecz pomiędzy FC Start a zespołem Luftwaffe Flakelf. FC Start była drużyną złożoną z byłych piłkarzy Dynama i Lokomotywu Kijów, dopiero co wypuszczonych z niemieckiej niewoli. Założenie drużyny było możliwe dzięki wsparciu Josifa Kordika, właściciela piekarni, który zatrudnił piłkarzy w tym legendarnego bramkarza Mykołę Trusewycza. Drużyna szybko wygrała mecze organizowane przede wszystkim z żołnierzy sił okupacyjnych. Gdy 6 sierpnia 1942 ograła zespół Luftwaffe Niemcy poprosili o rewanż 9 sierpnia. Sędziował oficer SS, a zawodnicy ukraińscy zarówno przed meczem jak i w trakcie byli „kulturalnie” ostrzegani o konsekwencjach wygranej nad Niemcami. Mecz zakończył się wynikiem 6-1 i stał się prawdziwą demonstracją nastrojów antynazistowskich. Jedyny gol Flakelf został strzelony w czasie, gdy Trusewycz opatrywany był poza boiskiem po brutalnym ataku drużyny pilotów. Tydzień później piłkarze z FC Start zostali aresztowani przez Gestapo i wysłani do obozu koncentracyjnego w Babim Jarze. 4 w tym Trusewycza szybko rozstrzelano. Mimo, że na tą historię władza radziecka nie patrzyła przychylnym okiem pamięć o tych wydarzeniach przetrwała i obecnie pod stadionem Dynama można podziwiać pomnik pamięci zamordowanych piłkarzy, a w 1981 roku na kanwie tych wydarzeń powstała amerykańska superprodukcja z Sylwestrem Stallone „Ucieczka do zwycięstwa”. Drugoplanowe role zagrali m. in. Pele i legendarny zawodnik Legii Warszawa Kazimierz Deyna.
Polityka i Euro 2012
To co jednak obecnie kojarzy się z piłką nożną na Ukrainie to nie jej tragiczna historia, a wielka polityka i równie wielkie pieniądze. Właścicielami Dynama Kijów są bracia Surkisowie (związani blisko z byłym prezydentem Ukrainy Leonidem Kuczmą), Szachtar Donieck należy do jednego z najbogatszych Europejczyków Rinata Achmetowa, związanego z Partią Regionów, prezesem Dnipra Dniepropetrowska (drużyna lokująca się zwykle na 4 miejscu ligi, zaraz za „wielką trójką”) jest właściciel Prywat Banku Ihor Kołomojski. Wszyscy inwestują ogromne pieniądze w budowę stadionów na Euro 2012. W tym wyścigu odpadł już Kołomejski, po decyzji UEFA, że w Dniepropetrowsku nie będzie rozgrywanych meczy. Oskarżał on Hryhorija Surkisa, obecnego szefa Federacji Piłki Nożnej Ukrainy o lobbowanie przeciwko dniepropetrowskiemu stadionowi na rzecz Charkowa i jego właściciela Oleksandra Jarosławskiego, z którym Surkis pozostaje w bliskich kontaktach. Wydaje się, że wbrew popularnym ostatnio doniesieniom polskich mediów Ukraińcy przygotują się całkiem dobrze do mistrzostw, co wynika między innymi z rywalizacją pomiędzy oligarchami i związanym z rozgrywkami prestiżem.
Zbirna, czyli reprezentacja
Reprezentacja narodowa, popularnie nazywana „zbirną” notowana jest aktualnie na 19 miejscu światowego rankingu UEFA i tylko raz w swojej historii (od 1992 roku) brała udział w międzynarodowych turniejach – w 2006 roku na Mundialu w Niemczech doszła do ćwierćfinału, gdzie przegrała z Włochami, późniejszymi tryumfatorami mistrzostw. Trzy razy zbirna przegrywała mecze barażowe do Euro i Mundialu (w 1998, 2000 i 2002) i to mając w swoim składzie jednego z najlepszych piłkarzu świata – Andrija Szewczenkę. W eliminacjach do mistrzostw świata w 2010 roku w RPA reprezentacja Ukrainy znajduje się w 6 grupie i obecnie zajmuje 3 miejsce.
Zbirna do tej pory rozegrała 4 mecze z reprezentacją Polski, raz wygrała, raz zremisowała i 2 razy przegrała.
źródła
http://www.champion.com.ua
http://redlog.pl/2008/08/09/mecz-smierci-fc-start-vs-flakelf/
http://www.fpl.ua
http://ukrainiansoccer.net
